Nuorttaguovllu válgabiire

Dáppe gávnnat dieđuid ja NSR válgaprográmma Nuorttaguovllu válgabiires. Válgabiires leat Mátta-Várjjaga, Unjárgga, Čáhcesullo, Várggáid, Báhcavuona, Deanu, Bearalvági, Davvisiidda ja Gáŋgaviika gielddat Finnmárkku fylkkas.

Nuorttaguovllu válgabiire

NSR Nuortaguovllu válgabiires háliida bargat dáid áššiid ovddas:

  • Ovddidit sámi girjáivuođa, ja fátmmastit buohkaid beroškeahttá gielas, kultuvrras ja identitehtas. Joatkkit ásahit oadjebas, girjás ja buriid sámi deaivvadanbáikkiid.
  • Luondduduohtadeamit mat čuhcet elliide, lottiide ja olbmuide negatiivvalaččat eai galgga álggahuvvot, nugo ođđa ruvkkiid. Orostahttit ođđa bieggamilloprošeavttaid ja 420 kV elfápmolinnjá.
  • Gáhttet boazodoalu ekonomalaš, ekologalaš ja guoddevaš ealáhussan, go lea dehálaš oassin sámekultuvrras. Doarjut guohtuneatnamiid várjalemiid. Doarjut guovllu giliid ja boazodoalu ovddidit sin vuoigatvuođagáibádusaid; ekonomalaš doarjjaortnegiid ferte nannet.
  • Heivehit eanadoallodoarjagiid min guvlui, mat maiddái dorjot nuoraid ja nissoniid. Nannet vejolašvuođa buvttadit ja vuovdit báikkálaš biebmogálvvuid.
  • Báikkálaččain ja báikegottiid olbmuin lea vuosttašriekti luondduávkkástallamii. Mohtorjohtolatláhka ferte heivehuvvot vai meahcásteapmi seailluhuvvo.
  • Mearrasámi ja riddoássiid guolástanrievttit vuonas dohkkehuvvojit. Guollebiepmahagat vuonain eai galgga hehttet bivdo- ja gođđanbáikkiid; ođđa biepmahagat galget leat giddejuvvon. Mearraluossabivdu galgá joatkašuvvat boahtteáiggis, seailluhan dihtii mearra- ja nuortasámikultuvrra ja hálddašeapmi sirdojuvvo Sámediggái.
  • Geahpidit predáhtor- ja boraspiriid garrasit.
  • Deanu vuoigatvuođaguoddit goappaš bealde rájáid galget ieža ja ovttas hálddašit luossabivddu. Vuoigatvuođalaččaiguin galgá ovdamunni bivdui.
  • Lasihit resurssaid ja loktet gelbbolašvuođa skuvllain, mánáidgárddiin ja eará ásahusain. Ovddidit Deanu sámeskuvlla stáhtaruhtaduvvon resursaskuvlan min válgabiirres. Ásahit sámi giellaguovddážiid Čáhcesullui ja Mátta-Várjjagii.
  • Lasihit sámegielhálliid guovllu dearvvašvuođa- ja fuolahusinstitušuvnnain. Vuorasolbmuid politihkka ferte hábmejuvvot ovttas vuorasolbmuidráđiin
  • Čielga áŋgiruššan nannet nuortasámi giela, kultuvrra ja historjjá revitaliseremii, ja nannet ovttasbarggu riikkarájáid rastá
  • Nannet ruhtadeami Deanu museai, Savio museai, À`vv Saa`m Mu`zei, Várjjat sámi museai ja Ceavccageađgái. Sámi kulturmuittuid ja bassibáikkiid ferte lága bokte suodjalit.

Sáhttá jienastit Čakčamánu 8. beaivvi

  • Báhcavuotna / Båtsfjord

  • Deatnu / Tana

  • Gáŋgaviika / Gamvik

  • Davvisiida / Lebesby

  • Mátta-Várjjat / Sør-Varanger

  • Unjárga / Nesseby

  • Várggát / Vardø

  • Čáhcesuollu / Vadsø

Fertejit ovdalgihtii jienastit

  • Bearralvággi / Berlevåg

Sii geat eai leat ruovttus válgabeaivvi čakčamánu 8. beaivvi fertejit ovdalgihtii jienastit gaskkal borgemánu 11. beaivvi ja čakčamánu 5. beaivvi.