Jielije saemien voenh våarome Saepmesne. Jis sïjhtebe dah noerh edtjieh voenesne årrodh, öörnegh daarpesjibie guktie maehtieh ööhpehtimmiem jallh jåarhkeööhpehtimmiem vaeltedh bielelen staaride juhtedh.
Tjåanghkoebaseereme jïh digitaale lohkemh saemien gïelem nænnoestieh
Kategori
NSRDato
24.03.2021
NSR
Tjåanghkoebaseereme jïh digitaale lohkemh saemien gïelem nænnoestieh
Mov lohkemi mænngan åarjelsaemiengïelesne Noerhte universiteetesne Leevangkesne, sïjhteme vielie åarjelsaemien lohkedh. Manne staareste voenese jåhteme jïh jïjnjem fealedem mov barkosne. Dan åvteste aelhkebe munnjan orreme digitaale jallh tjåanghkoebaseereme lohkemh tjïrrehtidh. Ij goh barre munnjan, men aaj dejtie gïeh fuelhkiem, bïenjem, barkoem jïh dïedtem årromesijjesne utnieh mejtie maehtieh sjïehtedamme lohkemefaalenassh nåhtadidh.
Åarjelsaemien årrome- jïh gïeledajve lea stoerre jïh lea Saltfjellet luvhtie noerhtelisnie Svahken gåajkoe åerjielisnie rïjhkeraasten rastah. Maahta jollebe åarjelsaemien ööhpehtimmiem vaeltedh Noerhte universiteetesne Leevangkesne nöörjen bielesne, jïh Ubmejen universiteetesne Staaren lohkemesijjesne sveerjen bielesne. Aaj lohkemefaalenassh orreme mah studeentistaari bæjngolen orreme mah stoerre ïedtjem åtneme.
Mejtie daan gaavhtan almetjh stoerre ïedtjem lohkedh juktie aelhkebe tjïrrehtidh almetji jieliedinie, barkojne jïh fuelhkine?
Minngemes jaepide åarjelsaemien aalkoeööhpehtimmieh tjïrrehtamme Sámi allaskuvlesne mij Aajeginie Rørosesne laavenjosteme, jïh don tjaktjen aalkoeööhpehtimmie Noerhte universiteetesne eelki mij lea laavenjosteme gaskem Kråanghken jåarhkeskuvle jïh Gïelem nastedh Snåasesne. Daah lohkemh leah ånnetji jeatjahlaakan öörneme, men gåabpatjahkh leah tjåanghkoe- jïh bielietïjjebaseereme. Mejtie daan gaavhtan almetjh stoerre ïedtjem lohkedh juktie aelhkebe tjïrrehtidh almetji jieliedinie, barkojne jïh fuelhkine?
Nöörjen Saemiej Rïjhkesiebrie (NSR) lea soejkesjem 16 ovmessie ulmigujmie bæjhkoehtamme guktie barkedh ihke jielije årromem utnedh abpe Saepmesne. Daesnie stoerre daerpiesvoetem tjuvtjiedibie juktie vielie tjåanghkoebaseereme jïh digitaale lohkemh jïlleskuvlesne jïh universiteetesne daerpies guktie maahta daerpies maahtoelutnjemem tjïrrehtidh gusnie årroeminie.
Mejtie maehtebe skreejrehtidh dejtie mah joe skuvlesne jïh maanagïertesne, healsoen sisnjelen jallh byjjes reeremisnie barkeminie saemien lohkedh?
Tjåanghkoebaseereme jïh digitaale lohkemh maahtah viehkiehtidh guktie jienebh maehtieh voenine årrodh mearan lohkeminie, seammasïenten guktie jienebh maehtieh jollebe ööhpehtimmiem vaeltedh. Mejtie maehtebe skreejrehtidh dejtie mah joe skuvlesne jïh maanagïertesne, healsoen sisnjelen jallh byjjes reeremisnie barkeminie saemien lohkedh? Daarpesjibie jienebh gïeh buerie maahtoem saemien gïelesne jïh kultuvresne utnieh mejtie maehtieh mijjen saemien årrojh buerielaakan dåastoehtidh.
Gaajhkh lohkemh eah maehtieh tjåanghkoebaseereme jallh digitaale årrodh! Mijjieh sosijaale jïh daarpesjibie mubpide gaavnesjidh guktie buerebe lïerehtimmienåhtoem åadtjodh, mij lea sjïere vihkeles gïelelohkemisnie. Aaj dotkemen jïh faageevtiedimmien gaavhtan fysihkeles lïerehtimmiearenah våarome premisse bööremes illeldahkem buektedh.
SSBn årromestatistihke jïh reektehtse reerenassen distriktemoenehtse vuesiehtieh dan stoerre sentraliseeremen evtiedimmie mij saemien seabradahke guhkiem vuajneme. Seammasïenten stoerre daerpiesvoetem vuajneme guktie vielie saemien lohkehtæjjah skuvlesne jïh maanagïertesne, learoevierhtietjaelijh, journalisth, skïemtjesåjhterh jïh jeatjah faagealmetjh daarpesjibie. Tjoerebe vielie digitaale- jïh tjåanghkoebaseereme lohkemh evtiedidh guktie almetjh eah daarpesjh staarese juhtedh lohkedh, jïh seammasïenten nuepiem almetjidie vedtedh ööhpehtimmiem jïh maahtoem åadtjodh mij daerpies saemien dajvine.
Tjoerebe barkedh ihke maahtoedaerpiesvoetem dåastoehtidh sjïehtedamme lohkemefaalenassigujmie jïh guktie dah jollebe ööhpehtimmieinstitusjovnh nuepiem jïh vierhtieh åadtjoeh orre lohkemh darjodh jallh digitaale- jïh tjåanghkoebaseereme lohkemigujmie jåerhkedh. Numhtie maehtebe noerh skreejrehtidh fuelhkine årrodh jïh saemien voenine jieledh abpe Saepmesne.