NSR

Mot galgat seailluhit bivdo­árbevieruid go bivdit kriminalisere­juvvojit?

Čállan: Maren Benedicte Nystad Storslett, 2.evttohas NSR Ávjovári válgabiires.

Disdaga loahpahuvvui dán giđa bivdoearreregulerejuvvon lodden Guovdageainnus. Eanaš loddejeaddjit leat loahpan bivddu ovdal go runodišgođii, nu mot árbevierru lea. Dá lea čielga giđđamearka. Dalle álgá monnen, ja lottit dárbbahit de ráfi.

Nubbi giđđamearka lea go helikopter gullo jurrame ja stáda bearráigeahččit njágadit mehciin. Politiijat ja eará eiseválddit oidnojit hárve Guovdageainnus, muhto go čáhcelottit fas máhccet davás, de ihtet maid stáda bearráigeahččit gozihit loddejeddjiid, dego sii livčče matge vearredahkkit. Orrot dego deattuheame ahte dát árbevierru ii dohkkehuvvo ja dárbbaha liige bearráigeahču. Mot galgat seailluhit bivdoárbevieruid jus min nuorat kriminaliserejuvvojit go bivdet nu mot mánnávuođas lea oahppan?

Dovdo ahte min gozihit, ja ahte kriminaliserejuvvot lea áittan min loddenárbevieruide.

Loddejeaddjit duššastuvvet eanet ja eanet jagis jahkái. Dálá loddenortnet duššindahká sin. Min bivdovuogit kriminaliserejuvvojit ja min árvvut eai vuhtiiváldo. Boahtte jagi loahpahuvvo geahččalanortnet mii lea doaibman 2013:i rájes.

NSR oaivvilda ahte lodden ferte báikkálaččat hálddašuvvot, báikkálaš máhtu, luondduáddejumi ja luondduetihkka vuođul. Lodden ferte šaddat bistevaš ortnegin. Loddejeaddjit fertejit maid beasat báhčit eambbo lottiid  ja bivdit iežaset árbevirolaš guovlluin Min bivdovuogit fertejit dohkkehuvvot ja suodjaluvvot.

Gieskat almmuhii Guovdageainnu suohkana loddenlávdegoddi raportta «Lodden – nana sámi kulturguoddi ja sámi vieruiduvvan riekti». Báikkálaččat leat dahkan hirbmat buori ja vuđolaš barggu. Raporttas leat bures čilgen lodden árbevieruid, etihka ja luondduhálddašeami. Das leat maid buorit árvalusat mot bivddu galggašii hálddašit. Earret eará ahte ferte leat báikkálaš hálddašeapmi, stuorit earri ja ahte bivdoguovllut fertejit viiddiduvvot. NSR lea dán bidjan iežas válgaprográmmii ja áigu bargat nu ahte dát evttohusat duohtandahkkojit.

Raporta maid čalmmustahtta loddema ehtalaš beliid mat dávjá eai namuhuvvo mediain. Lodden álgá go lottit máhccet fas davás, ja loahpahuvvo go runodišgoahtá, ovdal go lottit monnegohtet. Čakčat, go lottit leat dušše čivggat, ii leat riekta loddet min luondduhálddašeami ja etihka vuođul. Dalle galgá lottiid diktit ráfis.

Čakčat galgá lottiid diktit ráfis.

Guovdageaidnu lea Norgga viiddimus suohkan. Olles 2300 km² lea njeaššeeana, jogat ja jávrrit, muhto dál lea lodden dušše lobálaš vuollel 1 proseantta dáin guovlluin. Dálá bivdoortnega mielde ii leat lohpi bivdit eambbo go 150 lotti. Juohke bivdi oažžu de dušše bivdit ovtta dahje guokte lotti. Dáinna eriin ii oaččo ovtta loddemállásage.

Lodden Guovdageainnus ferte šaddat bistevaš ortnegin mas lassi earit ja stuorát bivdoguovlu!