Raporta duođašta duođalaš vearredaguid sámi álbmoga vuostá. Leat duođalaš fáttát nu mot veahkaváldi ja illasteapmi, iešsorbmen, gárrenmirkogeavaheapmi, vealaheapmi, eahpeluohttámuš ja rasisma. Dat čalmmustahttá mot dáruiduhttin ja vealaheami lea traumaid guođđán min servodahkii ja ovttaskas olbmuide.
Mii fertet muitit dáruiduhttima olmmošlaš váikkuhusaid!
Kategori
NSRDato
29.02.2024
NSR
Mii fertet muitit dáruiduhttima olmmošlaš váikkuhusaid!
Duohtavuohta ja soabadeapmi – Váikkuhusat olbmuide
Sámediggi galgá boahtte vahkku meannudit Duohtavuođa- ja soabadankommišuvnna raportta. NSR Sámediggeáirras Maren Benedicte Nystad Storslett oaivvilda ahte lea dehálaš čalmmustahttit dáruiduhttima ja vealaheami váikkuhusaid eaŋkil olbmuide:
– Raporta duođašta duođalaš vearredaguid sámi álbmoga vuostá. Dat maid deattuha ahte stáda dáruiduhttimis ja vearredaguin leat ain otná beaivve váikkuhusat eaŋkilolbmuide.
Sámediggi lea juohkán dan badjel 700 siidosaš raporta gávcci osiide. Okta dain lea “Váikkuhusat olbmuide”.
– Dát ášši lea daid olmmošaláš váikkuhusaid, historjjálaš traumaid ja dearvvašvuođa birra. Leat duođalaš fáttát nu mot veahkaváldi ja illasteapmi, iešsorbmen, gárrenmirkogeavaheapmi, vealaheapmi, eahpeluohttámuš ja rasisma. Dat čalmmustahttá mot dáruiduhttin ja vealaheami lea traumaid guođđán min servodahkii ja ovttaskas olbmuide, ja mot dat váikkuha dearvvašvuhtii ja eallinkvalitehtii, lohka Nystad Storslett.
Evttohusat doaibmabijuide
Kommišuvdna lea evttohan doaibmabijuid buhtten dihte dáruiduhttima háviid ja vahágiid. NSR, GB ja JSL doarjot kommišuvnna evttohusaid. Earret eará eastadit vaši ja vealaheami, doaibmabijut veahkaválddi vuostá, dearvvašvuođafálaldagaid nannemis ja sierra doaibmabijut eastadit iešsoardima ja gárrenmirko geavaheami.
– NSR ja eanetlogujoavku oaivvilda dán nu dehálaš fáddán ahte leat dan bidjan sierra áššiin, vaikko kommišuvnna raporttas ii leat dat sierra piláran. Mii leat maid evttohan lassi doaibmabijuid. Evttohusat mat leat lassin kommišuvnna evttohusaide leat vuođđun gulaskuddamin maid Sámediggi lea lágidan kommišuvnna raporta gieđahallama oktavuođas, čilge Maren Benedicte.
NSR ja eanetlogujoavku lassievttohusat leat earret eará dárbbu ođđa organiseremii sámi dearvvašvuođabálvalusain, vai sis lea eambbo iešmearrideapmi ja sáhttet heivehit fálaldagaid sámi álbmoga dárbbuide. Dárbbu ásahit eambbo psyhkalašdearvvašvuođa fálaldagaid sámi álbmogii. Sii leat maid evttohan geahčadit movt erenoamášskuvllat leat váikkuhan dáruiduhttimii, ja riektebuhtadusat sidjiide geat leat massán oahpu ferte loktejuvvot ja ođasmahttojuvvo nu ahte eambbosat sáhttet dan geavahit.
“Dát leat váttes ja losses fáttát, mat leat čiekŋalis háviid ráhkadan min álbmogii ja eaŋkilolbmuide.”
– Háliidan erenomážiid giitit sin geat leat juohkán iežaset persovnnalaš vásáhusaid. Mis leat stuora ovddasvástádusa gozihit ahte raporta čuovvuluvvo, ja ahte dát bargu ii duššindahkko. Háliidan maid fuomášuhttit sin guhte eai leat nagodan dahje háliidan juogadit iežaset persovnnalaš muitalusaid. Dát leat váttes ja losses fáttát, mat leat čiekŋalis háviid ráhkadan min álbmogii ja eaŋkilolbmuide. Mii fertet dikšut dáid háviid ja váikkuhusaid dat leat buktán min servodahkii ja min olbmuide. Dat ii leat Sámedikki ovddasvástádus okto, dan ferte Norgga, Suoma, Ruoŧa ja Ruošša eiseválddit váldit ovddasvástádusa – ovttas olles servodagain. Dalle easka álgá albma soabadanbargu, loahpaha Maren Benedicte.
Buot evttohusaid sáhtát lohkkat Sámedikki neahttasiiddus (sierra liŋka).
Ášši meannuduvvo Sámedikki dievasčoahkkimis gaskavahkku njukčamánu 6. beaivvi, ja lea rabas buohkaide geat háliidit čuovvut čoahkkima. Lea maid vejolaš čuovvut neahta bokte (sierra liŋka).