Evttohat ahte Sámediggi bovde buot ođđa válljejeddjiid káfestallamii

Mii háliidat ávvudit buot sápmelaččat geat leat aktiveren jienastanvuoigatvuođa ja dieđihan jienastuslohkui. Danin evttoha NSR ahte Sámediggi bovde ođđa olbmuid jienastuslogus allaáiggálaš ávvudeapmái. Dás sii ožžot dieđuid Sámedikki birra, Sámedikki mandáhta birra, ja dieđuid válgačađaheami birra. Dát dieđut sáddejuvvo maid čálalaččat “bures boahtin”-reivves buot ođđadieđihuvvon olbmuide.

Odne ovddideimmet ođđa ášši dievasčoahkkimis gos evttohat mo mii galgat váldit vuostá olbmuid go dieđihit jienastuslohkui. Go searvvat jienastuslohkui de beasat searvat sámi demokratiijai, jienastit ja vuolgit válggaide. Válgajienastuslohku čájeha geat besset jienastit Sámediggeválggain, ja ii leat register buot sápmelaččain Norggas.

– Mun jáhkán dát ášši sáhttá boktit áŋgiruššama ja dihtomielalašvuođa sámi demokratiijii. Orru ahte olbmuin lea hui iešguđet diehtodássi min álgoálbmotparlameantta birra, ja dát sáhttá leat vuohki mo bohciidahttit beroštumi ja lasihit máhttu Sámedikki doaimma birra, dadjá Beaska Niillas.

Dieđut Sámedikki jienastuslogu birra:

• Čájeha geat besset jienastit Sámediggeválggaide, ja ii leat register mii čájeha geat leat sápmelaččat Norggas
• Leat guokte gáibádusa vai sáhtát searvat válgalohkui, ja fertet deavdit goappašagaid vai searvat:
  • Cealkit ahte ipmirdat iežat sápmelažžan
  • a) lea sámegiella ruovttugiellan, dahje b) lea dahje lea leamaš vánhen, áhkku/áddjá dahje máttarvánhen geas lea sámegiella ruovttugiellan, dahje c) du vánhen lea dahje lea leamaš jienastuslogus. (Ruovttugiellan oaivvilduvvo ruoktogiella mánnávuođas ja ii ollesolmmožin)
• Go leat dieđihuvvon jienastuslohkui de sáhtát searvat sámi demokratiijai, jienastit ja searvat evttohassan válggaide
• Fertet leat 18 jagi dahje deavdit 18 jagi válgajagis vai dieđihit iežat
• Fertet ieš dieđihit Sámedikki skovi bokte digitálalaččat dahje báhpáris
• Mandáhtajuohkin (galle áirasat válljejuvvojit daid čieža válgabiirriin) mearriduvvo dan mielde galle olbmo leat jienastuslogus iešguđet válgabires (mandáhtajuohkkin 2025-válggaid ovddas mearriduvvo geassemánu 30. b. 2023.)

Midjiide lea dehálaš sihkkarastit luohttámuša válgačađaheapmái ja válgalogu dieđihanprosessii. Dehálaš oassin das lea sihkkarastit ahte olbmuin leat dieđut Sámedikki jienastuslogu birra.

Loga olles evttohusa ođđa áššái:

Buresboahttin Sámedikki jienastuslohkui

Ovddidan: Beaska Niillas, Nuortaguovllu válgabiire

Sámediggi lea álgoálbmotparlameanta mii lea vuođđuduvvon Sámelága vuođul, ja maddái riikkaidgaskasaš konvenšuvnnaid vuođul. Lea dehálaš ahte čuvgehuvvo iešguđetge vugiiguin go lassánit olbmot jienastuslohkui.

Deaivilis diehtojuohkin Sámedikki, jienastuslogu ja válggaid birra sáhttá lasihit oassálastima válggaide.

Sámedikki dievasčoahkkin dáhttu ahte juohkehažžii gii čáliha iežas jienastuslohkui sáddejuvvo buresboahtinreivve mas dieđut ja mas bovdejuvvo allamenolaš doaluide man Sámediggi lágida. Sámediggi berre guorahallat mo dákkár dilálašvuođa sáhtášii čađahit. Dáin doaluin juhkkojuvvojit dieđut Sámedikki birra, makkár doaimmahanváldi Sámedikkis lea, mo Sámediggi bargá álgoálbmotparlamentan, áigeguovdilis áššiin Sámedikkis, ja dieđut válgačađaheami birra.

Sámediggi dáhtto sihkkarastit legitimitehta válgačađaheamis ja sisačálihanprosessii jienastuslohkui. Oasis dás lea sihkkarastit ahte dieđut Sámedikki jienastuslohku olahit viidát. Go lea čálihuvvon jienastuslohkui de sáhttá oassálastit Sámi demokratiijii, jienastit ja searvat válggaide. Jienastuslohku lea listu mas sii geain jienastanvuoigatvuohta Sámediggái, iige registar das guhte lea sápmelaš.